Nierozwiązane zaginięcia kobiet, przestępstwa na tle seksualnym z wykorzystaniem tzw. pigułki gwałtu, pokrzywdzenia dziewcząt z autyzmem na tle seksualny, zabójstwa, przemoc w rodzinie – te wszystkie tematy podejmowane były na konferencji naukowej na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym SWPS w Katowicach.
Więcej czytaj: https://www.swps.pl/nauka-i-badania/konferencje/19242-ciemna-liczba-przestepstw-przestepstwa-przeciwko-kobietom
Tym razem wykłady i dyskusje poświęcone były przestępstwom przeciwko kobietom. Organizacja poszła sprawnie dzięki M. Bazan i P. Paczyńskiej-Jasińskiej, które jako doświadczone organizatorki przygotowały spotkanie dla ponad dwustu uczestników.
Już tradycją stało się, że publikujemy książkę poświęconą przypadkom kryminalnym przygotowaną w Wydawnictwie Naukowym Silva Rerum. Tym razem z podtytułem „Ciemna liczba przestępstw przeciwko kobietom”. Autorzy dzięki współpracy interdyscyplinarnej działają na rzecz zwalczania przestępczości, choć pracują w różnych służbach mundurowych, na uczelniach, w instytucjach zajmujących się zapobieganiem przestępczości czy też działają w obszarze nauk sądowych.
https://wydawnictwo-silvarerum.eu/przypadki-kryminalne-ciemna-liczba-przestepstw-przeciwko-kobietom/
Dziękujemy recenzentom: mł. insp. M. Puzio-Brodzie z Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych KGP oraz dr. T. Kupcowi z Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie za uwagi, wskazówki oraz recenzje książki.
Wystąpienia podczas konferencji dotyczyły szeroko pojętej problematyki przestępczości. Pierwszy panel poświęcony był kobietom, które zaginęły. Policjanci z policyjnych archiwów X: z Krakowa – B. Michalec i Gdańska – J. Gilewski, przedstawili przypadki zabójstw, które przez lata były „tylko” zaginięciami. Dzięki podjętym działaniom operacyjnym i procesowym udało się sprawy zakończyć w sądzie oraz ustalić, jaki los spotkał osoby zaginione. B. Michalec mówił także o „śladach na duszy”, które są ważnym elementem procesu wykrywczego. Podobne przypadki zaginięć kobiet przedstawili M. Rokus, Szef Grupy Specjalnej Płetwonurków RP i Ł. Kowalski, redaktor programu „Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie”. Opowiadali o przypadkach zaginionych kobiet, niestety, nie wszystkie z nich są rozwiązane. O taktyce prowadzenia poszukiwań oraz działaniach zwiększających szanse na szybkie odnalezienie osoby zaginionej mówił R. Diller z poznańskiej Policji. Wszyscy prelegenci z pierwszego panelu są bardzo doświadczonymi osobami działającymi przy zaginięciach, choć każdy z nich w innym obszarze. Zdarza się im pracować przy tych samych sprawach, choć na różnym etapie prowadzonych działań.
Panel drugi poświęcony był analizie przestępstw seksualnych, przy których ofiara jest szczególnie bezbronna. Psycholog E. Wach z Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie przedstawiła przypadki przestępstw z wykorzystaniem tzw. pigułki gwałtu, wraz z trudnościami, jakie pojawią się w trakcie postępowań karnych i wiktymizacji wtórnej ofiar. O przemocy seksualnej wobec kobiet ze spektrum autyzmu mówiła J. Ławicka z Fundacji Prodeste. Przedstawiła case study, sprawy nierozliczone przez wymiar sprawiedliwości, które dotyczą pokrzywdzenia dziewcząt z autyzmem na tle seksualnym. Do pokrzywdzenia często dochodzi z powodu braku świadomości bycia ofiarą oraz wykorzystania przez sprawcę sytuacji ofiary. Zaś o kobietach jako sprawcach przemocy seksualnej mówiła A. Żyłkowska. Przedstawiła też przypadek, kiedy osoba najbliższa ofierze staje po stronie sprawcy przemocy seksualnej, nie chroniąc ofiary. Temat z zakresu wykorzystania nowych technologii w zwalczaniu przestępstw seksualnych przedstawił R. Jędrzejczak z Esri Polska. Pokazał, jak mapy przestępczości i nowe narzędzia dotyczące analizy danych można wykorzystać na rzecz poprawy bezpieczeństwa.
W przerwie odbyła się promocja „Zakątka Weteranów”, zwierzaki mieszkające obecnie w „Zakątku”, czyli emerytowane psy i konie policyjne, przedstawił G. Chmielewski, emerytowany funkcjonariusz Policji, przewodnik psa służbowego, jeden z założycieli „Zakątka”. Promocja odbyła się dzięki wsparciu M. Bednarek z Pracowni Arete w Krakowie oraz J. Pulit i A. Szlachcie z Zoosfery z psami Polą i Figo. Te urocze labradory także były uczestnikami konferencji.
Uczestnicy zapoznali się z petycją przygotowaną przez prezesa Stowarzyszenia Zakątek Weteranów G. Chmielewskiego i dr J. Stojer-Polańską.
Podpisz petycję:
Polecamy także wpis, który ukazał się na FB „Zakątka Weteranów” po konferencji
oraz tekst dziennikarki Onetu, Edyty Brzozowskiej dotyczący emerytur dla koni i psów służbowych
Psy i konie służbowe odchodzą… Poniżej link dotyczący odejścia psa ratowniczego, którego przewodnik wspiera „Zakątek Weteranów”
https://psieego.pl/bryg-goran/
Kolejny panel dotyczył przemocy w rodzinie. Problem stary jak świat, i jednocześnie problem, który tak trudno rozwiązać. O szacowaniurozmiarów przestępczości przeciwko kobietom opowiadała dr E. Habzda-Siwek z Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Statystyki trzeba uważnie analizować i oceniać w kontekście sposobu, w jakim są gromadzone dane. O procesie polimotywacyjnym w zabójstwach dokonywanych przez kobiety wspomniał dr B. Lach z Uniwersytet SWPS. Jest autorem publikacji z tego zakresu. Nawiązując do utworu muzycznego „To nie ja byłam Ewą! … Jestem Ewą” dr G. Manjura-Niśkiewicz opowiedziała o relacji ofiary i kata w trudnym procesie wychodzenia z roli ofiary. O sprawie dotyczącej przemocy fizycznej wobec kobiet mówił R. Tracz, funkcjonariusz Policji. Wskazywał, z jaką łatwością sprawy o cechach psychopatyczny przychodzi manipulować ofiarami. Dwa ostatnie referaty w tym panelu dotyczyły badań nad osobami przebywającymi w izolacji. Pierwszy dotyczył dzieciobójczyń w izolacji więziennej i został omówiony przez K. Guzińską z Uniwersytetu Gdańskiego, która wskazała, że często sprawczyni doświadczyły wcześniej roli ofiary, drugi zaś poświęcony był specyfice osadzonych odbywających karę za przestępstwa przeciwko żonie, partnerce, matce. Refleksje dotyczące tej grupy sprawców przedstawili P. Patrzykowski i D. Szukalska-Boduszek z Zakładu Karnego w Sierakowie Śląskim.
W konkrecie zrozumienia problemu przemocy w rodzinie warto także polecić blog https://zofiasarenska.pl/ oraz publikację „I Bóg zesłał mi …Joannę”, wydaną w Wydawnictwie Literackim Silva Rerum.
Czwarty panel pozwolił na pokazanie ciemnej liczba zdarzeń przeciwko kobietom w różnych aspektach, na różnym etapie postępowania karnego i działań prowadzonych przez różne służby mundurowe i instytucje stojące na straży przestrzegania prawa.
Kpt. SG Ł. Dziadkowiec ze Śląskiego oddziału SG w Raciborzu przedstawił referat pt. „Kobieta jako sprawca przestępstwa nielegalnej migracji”. Sprawczyni działała w zorganizowanej grupie przestępczej, była poddana manipulacji ze strony głównego organizatora nielegalnej działalności. Następnie M. Szubrycht, dziennikarka Interii, opowiedziała o przemocy terapeutycznej wobec dzieci ze spektrum autyzmu. Pokazała, że przemoc to nie tylko przemoc fizyczna, ale czasami także działania podjęte „dla dobra” pokrzywdzonego. Działania Rzecznika Praw Obywatelskich na rzecz kobiet jako ofiar przestępstw omówiła dr hab. A. Wentkowska, Terenowy Rzecznik Praw Obywatelskich w Katowicach. Wskazała, w jakim obszarze Rzecznik podejmuje działania. Dr F. Bolechała z Katedry Medycyny Sądowej UJ Collegium Medicum przedstawił problematykę niepoczytalności przy zabójstwach oraz zdarzenia opisywane jako „samobójstwa rozszerzone”. O stosunkowo nowym zagrożeni, jakim jest stalking w przestrzeni Internetu opowiedział A. Luzar ze Szkoły Aspirantów PSP. Wskazał na zagrożenia wynikające z powszechnego dostępu do sieci i czynniki ryzyka tego typu zdarzeń. O działaniach kryminalistycznych na zdarzeniach, kiedy dochodzi do zabójstwa matki, opowiedział nadkom. W. Wojtyczka, ekspert z Laboratorium Kryminalistycznego KWP w Krakowie. Poddał analizie kilka przypadków. Referat zamykający konferencje wygłosiła dr P. Wiśniewska (WSPiA Poznań, Wydawnictwo Naukowe Silva Rerum). Temat, który przedstawiła, czyli „Wolontariuszki jako ofiary systemu, bezwzględnego prawa, codziennej praktyki oraz własnej empatii. Obraz medialny problematyki”, bardzo rzadko jest poruszany, a jest niezmiernie istotny.
Czasu na dyskusję nie pozostało wiele, ale dzięki rozmowom w kuluarach już dziś pracujemy nad programem konferencji za rok. Odbędzie się 16 listopada 2019 roku, w poniedziałek, w Katowicach. Poświęcona będzie ciemnej liczbie przestępstw przeciwko bezbronnym.
Tekst i zdjęcia: dr Joanna Stojer-Polańska, kryminalistyk, organizatorka cyklu konferencji dotyczącej ciemnej liczby przestępstw
